woensdag 6 maart 2013

Interview met Jasbir Puar: Liberalisme en Onderdrukking van de Ander

Grenzeloos, het tijdschrift voor socialisme van Socialistische Alternatieve Politiek (SAP) publiceerde op haar website in december 2011 een uitgebreid interview met Jasbir Puar over haar boek Terrorist Assemblages: Homonationalism in Queer Times (2007). In het interview wordt geprobeerd een antwoord te vinden op de volgende complexe overkoepelende vragen: Terwijl het westen steeds xenofober wordt, zeggen steeds meer mensen homoseksualiteit te accepteren. Hoe is deze tegenstrijdigheid te verklaren? En zijn gelijke rechten wel genoeg, juist in tijden van economische crisis en oorlog?


Een gedeelte van het interview wordt hier geherpubliceerd. Het volledige interview kan ingezien worden op de website: http://www.grenzeloos.org/2011/12/22/liberalisme-en-onderdrukking-van-de-ander/


Het concept ‘homonationalisme’ wordt vaak gebruikt als synoniem voor racisme in de HLBT (Homo-Lesbo-Bi-Transgender) gemeenschap, vooral sinds Judith Butler het woord bekendheid gaf door haar interventie op de Christopher Street Day manifestatie in Berlijn in 2010. Hoe bedoelde jij de term ‘homonationalisme’ oorspronkelijk in Terrorist Assemblages?

Homonationalisme is niet simpelweg een synoniem van racisme van homo’s. De term is niet uitsluitend bedoeld om de instrumentalisering van seksuele minderheden door de staat duidelijk te maken of om nationalisme, xenofobie en imperialisme in Westerse homogemeenschappen te bekritiseren. Mijn doel is een fundamentele kritiek op het liberale discours van gelijke rechten voor queers en aan te tonen hoe deze rechten leiden tot opvattingen van vooruitgang en moderniteit die sommige groepen erkennen als burgers met culturele en juridische rechten, ten nadele van andere groepen die worden uitgesloten. Homonationalisme is meer expliciet geworden na de aanslagen van 11 september maar bouwt voort op vier decennia van liberale insluiting in het tijdperk na de zwarte burgerrechtenbeweging in de Verenigde Staten. De liberale logica leidt tot een impliciete opvatting van seksuele minderheden als blank en van niet-blanken als hetero.


Je stelt dat de vraag niet is hoe homoseksualiteit blank werd, maar hoe ‘het homoseksuele subject’ blank werd. Wat bedoel je daarmee?

Er is een verschil tussen homoseksualiteit als een activiteit of zelfs als identiteit en ‘het homoseksuele subject’ – de heersende opvatting van een bepaalde positie waaraan bepaalde rechten worden toegekend en waarover op een bepaalde manier gesproken wordt. Als ik aan ‘homoseksualiteit’ denk, denk ik niet in termen van ‘blank zijn’, van wit zijn, want seksualiteiten zijn veelvormig maar als ik denk hoe het ‘homoseksuele subject’ vorm heeft gekregen in juridische discours, in populaire cultuur, in de instituten, in gay and lesbian studies aan de universiteit et cetera, dan is dit Homoseksuele Subject wit.

In ‘Terrorist Assemblages’ wijs je erop dat de homobeweging erg gericht is op het verkrijgen van juridische rechten maar weinig interesse heeft in de vraag wie daadwerkelijk gebruik kan maken van die rechten. Kun je daar een voorbeeld van geven?

De grote homo-organisaties in de Verenigde Staten zijn vooral geïnteresseerd in opname in de gemeenschap en gelijkheid voor de wet maar besteden weinig aandacht aan de vraag wie eigenlijk toegang heeft tot die liberaal burgerlijke rechten.

Kijk bijvoorbeeld naar wetten tegen hatecrimes, in dit verband misdaden gepleegd op grond van de seksualiteit van het slachtoffer. Toen in 2009 een wet in behandeling was die op nationaal niveau de categorie van hatecrimes tegen homo’s en lesbo’s zou introduceren, de Mathew Sheppard James Byrd Hate Crimes Legislation waren de voornaamste HLBT-organisaties daar voorstander van en de wet werd ook aangenomen. Maar dit voorstel was gecombineerd met een voorstel om het militaire budget te vergroten. Deze wet droeg bij aan een verdere militarisering van de politie thuis en aan militaire operaties in het buitenland. Wetgeving tegen hatecrimes leidde dus tot meer geld voor de ‘war on terror’.

Twee afzonderlijke wetsvoorstellen waren gecombineerd?
Dat gebeurt vaker in de VS; het combineren van verschillende maatregelen in één voorstel om zo de kans dat het wordt aangenomen groter te maken. Het argument was dat als hatecrimes vervolgd moesten worden, het veiligheidsapparaat ook meer middelen moest hebben. Gedeeltelijk was het doel om de politie verder te militariseren, de politie is meer en meer op militaire wijze getraind en leger en politie werken steeds nauwer samen wat betreft toezicht en het observeren van vermoedelijke ‘terroristen’ et cetera.
Het ‘Audre Lorde Project’ en verschillende andere groepen van niet-blanke en radicale queers protesteerden tegen de wet. Zij publiceerden een verklaring die stelde dat de wet zou leiden tot meer repressie van niet-blanke jongeren die immers vaker worden geacht homofoob te zijn. En de wet zou leiden tot meer moeilijkheden voor niet-blanke queers die nu al te maken hebben met machtsmisbruik door de politie en minder snel op bescherming te kunnen rekenen als zij het slachtoffer worden van een hatecrime. Een maatregel die gezien werd als een juridische stap vooruit had dus een negatief effect op delen van de bevolking."

Vervolg van het interview: zie de website van Grenzeloos.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten