“You only don’t dare to wear skirts and dresses because your dads don’t dare to either.”

 

Nils Pickert en zijn zoontje 

 

Nils Pickert schrijft:

“Yes, I’m one of those dads, that try to raise their children equal. I’m not one of those academic daddies that ramble about gender equality during their studies and then, as soon as a child’s in the house, still relapse into those fluffy gender roles […] Thus I am, I know that by now, part of the minority that makes a fool of themselves from time to time. Out of conviction.

In my case that’s because I didn’t want to talk my son into not wearing dresses and skirts. He didn’t make friends in doing that in Berlin already and after a lot of contemplation I had only one option left: To broaden my shoulders for my little buddy and dress in a skirt myself. After all you can’t expect a child at pre-school age to have the same ability to assert themselves as an adult. Completely without role model. And so I became that role model.  

[Now] he’s simply smiling, when other boys (and it’s nearly always boys) want to make fun of him and says: “You only don’t dare to wear skirts and dresses because your dads don’t dare to either.” That’s how broad his own shoulders have become by now. And all thanks to daddy in a skirt.”
 

(Klik hier voor de originele versie, en hier voor de vertaling. Nog twee interessante artikels over dit onderwerp: 'Genderless Baby's Mother Responds To Media Frenzy' en 'My life as a man in a skirt')

Wie op het internet ‘my son wants to wear a dress’ intypt, wordt geconfronteerd met een eindeloze reeks hulpkreten van verwarde ouders die zich afvragen hoe ze moeten omgaan met situaties als die waarin de schrijver van bovenstaand artikel zich bevond. Maar al te vaak worden de getuigenissen van deze ouders onthaald met reacties die bestaan uit opsommingen van mogelijke oorzaken (homoseksualiteit, een afwezige vader, transseksualiteit, etc.), of met de ‘geruststellende’ mededeling dat alle kinderen er nu eenmaal van houden zich te verkleden, en ze er wel uit zullen groeien. Al deze reacties hebben gemeenschappelijk dat ze er van uitgaan dat er iets inherent ‘verkeerds’ is aan een jongen of man die een rok of kleedje draagt, en de meeste Westerlingen delen deze vooronderstelling.

 

Als we echter wat verder kijken dan onze neus lang is, zien we dat in talloze landen een man met een kleed of rok de normaalste zaak van de wereld is; een blik in een geschiedenisboek leert ons hetzelfde. De overtuiging dat het dragen van een rok niet te combineren valt met man-zijn, is een even historisch contingent gegeven als de nog maar zeer recent opgeheven taboe die vastkleefde aan vrouwen die een broek droegen.  

 

We zouden de jongens in kwestie dus moeten aanmoedigen en toejuichen, in plaats van hen het gevoel te geven dat ze abnormaal zijn, of hen meteen in allerlei hokjes te duwen. Deze kinderen tonen ons dat een wereld waarin genderstereotypen niet meer beperkend werken op de keuzevrijheid en zelfexpressie van vrouwen én mannen verder weg is dan velen graag zouden willen geloven.

 

 

Over kribbekrapte en werkende mama's

Het structureel tekort aan kinderopvangplaatsen dwingt sommige mama's terug aan de haard. In gevallen waar aangevraagde betaalbare kinderopvang niet mogelijk is zijn vrouwen uit financïele noodzaak thuisblijfmama's. Een echte keuze maken om werkende mama of thuisblijfmama te zijn is pas mogelijk als er goede en voldoende structurele zorgvoorzieningen zijn. De maatschappelijke visie op zorg als een individuele verantwoordelijkheid in plaats van een collectief gebeuren en heersende stereotypen vormen hierin een struikelblok. Mocht de maatschappij moeders prijzen in plaats van ze te discrimineren, de wereld zou er alleen maar wel bij varen!

 

Assange bingo kaart

Bron: bewildery via flickr

1

Assange en geweld - neem vrouwen serieus

Er hoeft niet noodzakelijk een conflict te zijn tussen feministes en (andere) progressieven wat betreft de zaak Assange en andere gevallen die eerder de media gehaald hebben en zeker nog zullen halen. De valse tegenstelling die tussen beide groepen gegroeid is, doet onze zaak geen goed.

Lees het volledige artikel op DeWereldMorgen.be

De problematiek van seksisme en racisme in een postfeministische samenleving

 

Kathleen Vereecken richtte in haar opiniestuk in De Standaard van 22 augustus 2012 haar pijlen op zowel Humo als De Standaard in een kritiek op de fotoreportages van de zogenaamde bikini babes. Vlaamse jonge vrouwen die in het zomerse weer op festivals in bikini aan het feestgedruis deelnemen, lopen blijkbaar het risico ongevraagd te worden gefotografeerd, waarna zij wederom ongevraagd als ‘babes’ op de websites van Humo en de Standaard verschijnen en hun lichamen doelwit worden van (seksistisch) commentaar. Het verontrust Vereecken dat deze praktijk niet of nauwelijks bekritiseerd wordt, dat het klaarblijkelijk als ‘doodnormaal’ opgevat wordt. Echter, stelt zij, Brusselse allochtone mannen liggen daarentegen wel onder het vergrootglas wat betreft seksistisch en vrouwonvriendelijk gedrag. De dubbele moraal in dit verhaal houdt wat haar betreft geen steek. En daarmee maakte zij mijns inziens een belangrijk punt.

De opinie van Kathleen Vereecken riep nogal wat reacties op. Anderhalve dag na de publicatie ervan stond de teller al op 423 reacties. Helaas blijkt uit een groot aantal van de bijdragen dat de schrijvers weinig begrepen van hetgeen Vereecken eigenlijk te zeggen had. Tussen het seksisme van witte dan wel migranten mannen zit een wereld van verschil, als je het gedrag van de eersten al zo kunt betitelen, zo wordt er gesteld. Het gaat hier niet enkel om de perceptie dat het gedrag van mannen behorend tot de twee categorieën wezenlijk anders is, maar het verschil wordt gepercipieerd op een schaal van ‘valt reuze mee’ tot ‘alle grenzen te over’. Uiteraard moet er over het seksisme van witte mannen niet teveel geklaagd worden, terwijl mannen en jongens uit migranten gemeenschappen de echte grensoverschrijders zijn wat betreft hun houding naar en gedrag tegenover (witte) vrouwen.

'Bikinibabes' versus 'Femme de la rue'

Wie onlangs op de website van Humo de fotoreportages van Pukkelpop doorbladerde, zal ongetwijfeld de ‘Bikinibabes van de dag’-verslagen tegengekomen zijn. Naar aanleiding van de stilte waarop deze reportages onthaald werden, schreef Kathleen Vereecken het opiniestuk ‘Les femmes de la festivalweide’, waarin ze een vergelijking maakt met de hevige controverse omtrent de documentaire 'Femme de la rue'. Ze schrijft:

“Wat me vooral stoort, is de dubbele moraal in dit verhaal. Houdt het steek om eerst – overigens terecht – moord en brand te schreeuwen over het manifeste machismo en seksisme van allochtone mannen in Brussel, om even later zelf vrouwen als vleeswaar te etaleren en te laten becommentariëren? Want hoe vrolijk en goedmoedig het allemaal lijkt, de commentaren van sommige websitebezoekers en twitteraars hoeven niet onder te doen voor het misprijzen van de Brusselse mannen. [...] De ogen sluiten voor de parallellen tussen het manifeste allochtone seksisme en het veel subtielere westerse seksisme, is kiezen voor blindheid. Het ene aanklagen en tegelijk het andere minimaliseren, dat neigt naar hypocrisie.”

 Patrick De Witte, de hoofdredacteur van P-magazine, reageert met 'Is 'babe' dan zo vrouwonvriendelijk?'. Hij ziet weinig problematisch aan de ‘bikinibabes’-foto’s, en is overduidelijk van mening dat bovenstaande vergelijking tussen 'het manifeste allochtone seksisme en het veel subtielere westerse seksisme' geen hout snijdt. Vereecken wordt een gebrek aan relativeringsvermogen verweten; volgens De Witte is er een hemelsbreed verschil tussen ‘seksuele intimidatie’ en het ‘ongevraagd labelen van mooie jonge vrouwen als ‘babe’. Hij voegt er aan toe:

“Ik heb stevig de indruk dat het feitelijk om semantiek gaat. ‘Babe is een afkorting van “baby”, dus denigrerend' reageerde iemand op Twitter. Wat? Zowat 90 procent van alle liefdesliedjes bevatten de zin ‘I love you, baby'. In de jaren vijftig waren vrouwen in liedjes en films broads, birds en chicks. Een emancipatiegolf of twee later klinken die termen fout. Indien de term babe écht als vrouwonvriendelijk wordt gepercipieerd, zal die ook verdwijnen. Maar ik zou vooralsnog mijn adem niet inhouden. Wekelijks komen er hier bij P-magazine mails binnen van meisjes die zich zélf aanbieden voor een ‘babe-shoot'. Voor zover ik het kan inschatten, ook aan de hand van wat mijn 17-jarige dochter en haar vriendinnen mij vertellen, is het woord babe helemaal niet denigrerend en wordt het niet als vrouwonvriendelijk ervaren.”

Of men op basis van de meningen van enkele 17-jarigen kan stellen dat de term ‘babe’ niet denigrerend of vrouwonvriendelijk is, kan sterk in vraag gesteld worden. Men moet onder meer in het achterhoofd houden dat deze generatie opgegroeid is in een wereld waar het bestempelen van een vrouw als ‘babe’ (en dit valt uit te breiden naar andere – al even populaire, als problematische - benamingen) maar al te vaak wordt voorgesteld als een onschuldig compliment. Hoe kunnen we verwachten dat de jonge vrouwen in kwestie hierover een kritische houding kunnen aannemen, als dit alles binnen de media als doodnormaal gezien wordt?

De onderwerpen die Vereecken en De Witte in hun artikels aanraken zijn complex, en vanwege de beperkte lengte worden vele voor- en tegenargumenten niet besproken. Ik zou daarom van de gelegenheid gebruik willen maken om een oproep te doen om dit debat hier voort te zetten. Is het inderdaad zo dat het ‘westerse’ seksisme in vergelijking met het ‘allochtone’ seksisme relatief onbelangrijk is, of besteden we onevenwichtig veel aandacht aan een bepaalde uiting van seksisme, daarbij gemakshalve al de rest vergetende? (zie ook de artikels van Sophie Withaeckx en An Gordier hierover) Zijn de ‘bikinibabes’-verslagen en consorten seksistisch omdat ze de vrouw als lustobject portreteren? Zo ja, zou het een verschil gemaakt hebben als de jongens op Pukkelpop op dezelfde wijze – ‘als vleeswaar’, zoals Vereecken het verwoordt - voorgesteld zouden worden?  

 

Dolle Amina's

“De moslimvrouw wordt onderdrukt. Of ze nu in Kandahar of Parijs woont, ze wordt gesluierd, besneden, uitgehuwelijkt en, als ze overspel pleegt, gestenigd. De verantwoordelijke voor de situatie is geidentificeerd. De islam. Weg met de islam en alle problemen worden opgelost. Dat is de teneur in veel artikelen, reportages, opiniestukken en commentaren in de Vlaamse en internationale pers. Wie het hardst roept, wordt gehoord. Verhalen van extreme onderdrukking worden in de media breed uitgemeten, er worden boeken geschreven en prijzen uitgedeeld. Voor de ‘vrije meningsuiting’, voor de ‘vrouwenrechten’, tegen de ‘radicale islam’. De verwarring is groot, de rede is zoek en door de bomen zie je het bos niet meer. Waar blijft de vrouw in dit alles?”

Bovenstaand fragment is afkomstig uit de inleiding van ‘Dolle Amina’s. Feminisme in de Arabische wereld’, aan de hand van Samira Bendadi. Vier jaar zijn verstreken sinds het boek gepubliceerd werd, en intussen heeft het niets aan relevantie verloren: nog steeds is er in de media heel wat te doen rond de ‘onderdrukking’ van moslimvrouwen. En nog steeds wordt het debat maar al te vaak boven de hoofden van de vrouwen in kwestie gevoerd. Een van Bendadi’s doelstelling bij het schrijven van dit boek was ‘de vrouw in dit alles een stem [te] geven’. Hoe denken moslimvrouwen zelf over de onderwerpen die zo vaak tot verhitte discussies leiden? ‘Bestaat er zoiets als feminisme in de Arabische wereld en hoe manifesteert dat zich? Hoe denkt men daar over vrouwenrechten en wat is de evolutie op dat gebied? In welke mate vindt dat discours gehoor bij de gewone vrouw? Wat zijn de belangrijke thema’s voor de vrouwen in de immigratie?’ Dergelijke prangende vragen worden in dit boek voorop gesteld.

Vermeldenswaardig is Bendadi’s benadrukking dat ze zich geenszins als doel gesteld heeft een bespreking te bieden van 'dé situatie van dé vrouw in de Arabische wereld'; eerder tracht ze algemene tendensen te vatten, zoals die zich manifesteren in Egypte, Marokko, Parijs en België. De meningen van de geïnterviewde vrouwen lopen danig uiteen, dus eenduidige zienswijzen krijgt u hier (gelukkig) niet voorgeschoteld. Een aanrader voor iedereen die actuele debatten zoals die rond de hoofddoek vanuit een ander perspectief wilt bekijken.

Feminisme in actie: steun Pussy Riot!

Actie in Brussel op 17 maart - foto (c) Alexia Claes

De voorbije weken hebben we een massa aan creatieve en kleurrijke acties gezien ter ondersteuning van de drie gearresteerde leden van de Russische feministische punkband/actiegroep Pussy Riot. Maria Alekhina, Ekaterina Samutsevich en Nadezhda Tolokonnikova van Pussy Riot werden op 17 augustus schuldig bevonden aan "hooliganisme gevoed door religieuze haat" en veroordeeld tot 2 jaar strafkamp voor het playbacken en filmen van hun liedje "Punk Prayer" in de Russisch orthodoxe kathedraal in Moskou. Dit verdict, en ook hun eerdere arrestatie, riep wereldwijde verontwaardiging op. Niet alleen feministische activistes, maar ook bekende muzikanten zoals Patti Smith, Björk, Madonna en de ex-leden van Bikini Kill en Le Tigre lieten al van zich horen.

Het beeld van de kleurige bivakmutsen en wilde punkmuziek van Pussy Riot inspireren allerlei grafisch materiaal, benefietoptredens en straatacties als steun voor de band. Zo is er de gratis downloadbare compilatie van Riot Grrrl Berlin, opgedragen aan Pussy Riot, met o.a. hun eigen nummer "Putin has pissed himself". Er worden liedjes gemaakt die oproepen tot actie en de nummers van Pussy Riot worden gecoverd of gebruikt voor youtube filmpjes. Er circuleren ontelbare tekeningen, posters, borduurwerkjes, e-cards, poppen, foto's en collages met meestal  verwijzingen naar de kleurige bivakmutsen van Pussy Riot. Veel hiervan wordt op facebookpagina's zoals We are all Pussy Riot en op Let's Start a Pussy Riot gebundeld. Verder wordt er massaal actiegevoerd op straat in onder andere Canada, Paraguay, Frankrijk, Brazilië, Amerika, Noorwegen, en natuurlijk Rusland zelf, vaak aan de Russische ambassades. Amnesty heeft een campagne voor de vrijlating van de bandleden. Een opvallende actie is de creatieve textielgraffiti gemaakt door het Craft Cartel in Australië. En iets om zelf mee aan de slag te gaan: een stencil ontworpen om uit te snijden en sjablonen mee de spuiten als protest tegen de opsluiting van Pussy Riot.

Relatiepolitiek II - een zaak voor feministen



Simone de Beauvoir & Jean Paul Sartre


Relatievorming is absoluut een zaak voor feministen, en is dat al van oudsher geweest. Kritische denkers van verschillende achtergronden deconstrueerden de romantische idealen rond monogamie en het huwelijk die hun oorsprong vinden in milieus van de Europese blanke bourgeoisie van de 18de en 19de eeuw. Ze wezen op de machtscontext waarin ideeën over romantiek en het ideale huwelijk werden geformuleerd en klaagden het feit aan dat de praktische juridische en beleidsmatige uitvoering ervan veelal vrouwen en meisjes in een ondergeschikte en afhankelijke positie plaatse ten opzichte van de mannelijke partner – de realiteit in Westerse landen tot ver in de 20ste eeuw. Blanke middenklasse feministen, zoals de Amerikaanse Betty Friedan (1963) en de Nederlandse Joke Kool-Smit (1967), bekritiseerden de afhankelijke conditie van ‘de vrouw’ binnen het huwelijk en de man-vrouw rolverdeling daarbinnen omdat het vrouwen niet toeliet zich te ontwikkelen als opgeleide en zelfstandige individuen. Zwarte feministen, zoals Frances Beal (1969), compliceerden het generaliserende discours door te wijzen op de specifieke situatie van zwarte en arme vrouwen, die vaak niet de luxe van het burgerlijk huwelijk kenden, maar er veelal wel van droomden en naar streefden.

Waar de vrouwenbeweging van de tweede golf succesvol heeft gestreden voor juridische gelijkschakeling van man en vrouw binnen het huwelijk, heeft het ook bijgedragen aan een culturele omslag met de vermenigvuldiging van mogelijke (officiële) relatievormen en de relatieve normalisering ervan, en aan een verminderd stigma voor vrouwelijke singles. Bekend zijn de verhalen van feministische denkers en activisten die hun feministische overtuigingen koppelden aan praktische relatiepolitiek en daarmee toonden hoe relatievormen buiten het heteronormatieve ideaal eruit konden zien. Simone de Beauvoir en Jean-Paul Sartre fungeren vaak als klassiek – en geromantiseerd – voorbeeld van een ongebonden, gelijkwaardige en niet-monogame liefde. Anja Meulenbelt beschreef in De schaamte voorbij (1976) de manier waarop zij haar feministische engagement door de jaren heen leefde, zowel in de politieke arena als op het vlak van romantische en seksuele relaties, en was hiermee een inspiratiebron voor vele andere vrouwen.

Toch zien we dat ondanks deze strijd en veelzijdigheid aan feministische voorbeelden, voor velen vandaag de dag de monogame relatie van een heteroseksueel koppel nog altijd de norm is en dat andere relatievormen als ‘anders’ en afwijkend worden beschouwd. Judith Butler leerde ons in Gender trouble (1990) dat heteronormativiteit een structureel kenmerk is van de Westerse samenleving. Heteronormativiteit verbeeldt een harmonieuze monogame relatie waarin man en vrouw elkaar aanvullen door hun ‘mannelijke’ en ‘vrouwelijke’ eigenschappen die uiting vinden in gender specifieke rollenpatronen. Nog altijd zorgt onze socialisatie van jongs af aan – door middel van sprookjes, speelgoed, films, media, onderwijs, maar ook het politieke idee van het gezin als de hoeksteen van de samenleving gebaseerd op het kostwinnersmodel – dat heel wat vrouwen en meisjes (of hun ouders) dromen van de zogenaamde prins op het witte paard die hun hart komt veroveren en voor altijd voor hen zou willen zorgen. In onze West-Europese context heeft een ieder van ons dit traditionele witte, middenklasse heteronormatieve ideaalbeeld in meer of mindere mate geïnternaliseerd.

In onze huidige multiculturele samenleving worden natuurlijk op allerlei vlakken al – al dan niet bewust subversief – romantische relaties gevormd die afwijken of zelfs weinig meer te doen hebben met het heteronormatieve romantische ideaal. De eerste blog Relatiepolitiek is een mooi voorbeeld van een feminist die in denken en doen bewust de grenzen van maatschappelijke normen rond relaties opzoekt en verkent en doelt op het bloot leggen en bespreekbaar maken van de disciplinerende effecten van heteronormativiteit. Het is theorie en activisme in de traditie van voorgangers als Simone de Beauvoir en Anja van Meulenbelt, en ik zou zeggen: dan bevind je je toch in stimulerend en inspirerend gezelschap.

Building Bridges - Radical Feminism and Trans *

This article (slightly edited) was first published in the magazine Scumgrrrls, #19, Summer 2012.

If I didn't define myself for myself, I would be crunched into other people's fantasies for me and eaten alive.

—Audre Lorde

What unites us is not a common sexuality or experiences or identities or self-expression. It's that we're up against a common enemy.
—Leslie Feinberg

Personal history

Growing up, I slowly gained an understanding of oppression. I still remember when I first joined an anti-racist group, sitting in a student restaurant and suddenly grasping the idea of a structure that oppresses us, that it is not just “bad people” that are the problem.

Later, sometimes slow and sometimes with sudden bolts of understanding I gained some gender awareness. I became a member of a gender action group. I was very happy to be a part of that group, I thought we were a cool bunch of people and I learned a lot from them. Still, I wanted to do more actions, more politics against the establishment, I had a different view about a lot of things.

"What a Rapist Looks Like": een kritische beschouwing over ons beeld van de typische verkrachter

In een van de meest recente berichten op zijn ‘profeminist blog’, bespreekt Bill op kritische wijze de stereotypische voorstellingen die velen onder ons van verkrachters hebben. Hieronder zijn inleiding:

"The other day I was doing a rather unpleasant home remodeling project. Tired of the heat, tired of the noise, and tired of the dust, I burst out of my front door, out into the fresh air, out into the bright sunshine. And when I did this I scared the heck out of a woman who happened to be walking by on the sidewalk. She had an instant look of fear in her eyes. Immediately realizing that I had scared her, I tried smiling at her reassuringly. But still she stared at me wide-eyed as she hurried on. She did not smile back. Whoah! What the heck is her problem? I was smiling, for goodness sake! And I had absolutely no intention of harming that woman. How could she not know that? Hell, I don’t even look like a rapist! Heck, I was even smiling!

What a rapist looks like. Let’s face it, I do not look like what the world often thinks of when we think about the sort of guy who rapes women. After all, I am -- and I’ll just say it -- white. I am clean cut. The house I am working on is in a “nice” neighbourhood. I have a professional job. I am married. I have a kid. And I’m a relatively attractive guy. [...]

So why in the world would this woman who was walking by ever have a reason to be scared of me?

Well, it turns out that in the real world -- rather than in our stereotypical rape scenario -- it is exactly guys like me who rape, who assault, who harass, and who molest. All the damn time. And the sooner we get that fact through our thick heads, the sooner we can make some progress on confronting the epidemic of rape, and the safer we will all be.

Voor de rest van het bericht, klik hier.

Vrijheid voor Pussy Riot

De feministische punkgroep Pussy Riot haalde internationaal het nieuws door hun mooie actie in de Christus Verlosser-kathedraal te Moskou. Ze speelden daar onuitgenodigd muziek waarin ze opriepen aan maagd maria om feminist te worden en Poetin buiten te gooien.

Drie leden van het collectief (Maria Alekhina, Nadezhda Tolokonnikova, en Ekaterina Samucevich) zijn gearresteerd en zitten reeds maanden in voorhechtenis. Amnesty international en verschillende feministische organisaties hebben al opgeroepen tot hun vrijlating, net als bekende artiesten zoals Patti Smith  en Stephen Fry.

Het proces is volgens verschillende woordvoerders een nepproces, de opgesloten leden hebben te weinig mogelijkheden gekregen om hun verdediging uit te werken, laat staan dat een dergelijk proces op zich al een aanfluiting van de mensenrechten is. Op 17 augustus volgt de uitspraak, er is drie jaar cel geëist.

Je kan zelf ook je steentje bijdragen om hen te helpen. Amnesty.org heeft een actie opgezet en Amnesty uk roept op tot het sturen van smsjes, zij sturen dan brieven met namenlijsten waaraan jouw naam wordt toegevoegd. De website free pussy riot heeft meer tips om te helpen - de drie hebben geld nodig voor o.a. advocaatskosten. Protestbrieven, live protesten of plaatselijke versies van heilige-maagd-gooi-poetin-buiten zijn ook altijd welkom :-)

Eerdere berichtgeving ook op blog de tweede sekse. Up to date nieuws op de website free pussy riot.

De drie Pussy Riot leden zitten al sinds maart in de gevangenis.

One Hour Mama

I've always heard that haste makes waste / So I believe in takin' my time / The highest mountain can't be raced / It's something you must slowly climb / I want a slow and easy man / He needn't ever take the lead / 'Cause I work on that long-time plan / And I ain't a-lookin' for no speed

I'm a one hour mama / So no one minute papa / Ain't the kind of man for me / Set your alarm clock papa / One hour, that's proper / Then love me like I like to be

I don't want no lame excuses / 'Bout my lovin' bein' so good / That you couldn't wait no longer / Now I hope I'm understood

[....]

I can't stand no greenhorn lover / Like a rookie goin' to war / With a load of big artillery / But don't know what it's for

He's got to bring me a reference / With a great long pedigree / And must prove he's got endurance / Or he don't mean that to me

I don't like no crowin' rooster / What just kicks a lick or two / Action is the only booster / Of just what my man can do

I don't want no imitation / My requirements ain't no joke / 'Cause I've got pure indignation / For a guy what's lost his stroke

[....]

Relatiepolitiek - een zaak voor feministen

Aan het begin van mijn studententijd kreeg ik mijn eerste relatie. Het was een prachtige tijd. De hormonen gierden door mijn lijf. Voor het eerst vond een jongen mij aantrekkelijk en trok ik dusdanig zijn aandacht – gewoon door mezelf te zijn, ik wist niet eens hoe dat moest, flirten! – dat hij er alles aan deed om mij te leren kennen. En weet je wat zo bijzonder was, hij trok in een collegezaal met zeker 200 andere studenten, ook direct mijn aandacht. Zijn zachte, zorgzame uitstraling, zijn dromerige blik, zijn lange rebelse haar… Het was liefde op het eerste gezicht. Na een heldhaftige actie van zijn kant (“hoe ging je tentamen?”), een lange MSN sessie en een paar afspraakjes later, waren we een stel. Voor het eerst telde ik ook mee, voor het eerst was ik eens ‘normaal’, hoefde ik mij niet meer te verantwoorden over mijn tot dan toe ontbrekende liefdesleven. Als ik nu vele feministische jaren later terugkijk, voelde ik mij daar toen al niet goed over – dat ik pas écht iemand was van mijn leeftijd als ik de nodige ervaring had, en aandacht kreeg, op liefdesgebied. Ik wilde gezien en gewaardeerd worden voor wie ik was, met of zonder relatie. Ik had toch verdorie geen man nodig om mijn jonge, vrouwelijke status te bevestigen?

In mijn tweede en derde studiejaar kwam ik in aanraking met vrouwenstudies en kritische theorie. De colleges hierover ervoer ik als een waar feest. Als een spons probeerde ik alle informatie en nieuwe inzichten te absorberen. Vooral het gedachtegoed van Michel Foucault vond ik interessant. Zijn theorieën bleken bovendien heel bruikbaar voor het analyseren van mijn eerdere ervaringen.

Over GAS-boetes & l'image de la femme dans la rue

Het moet gezegd, Sofie Peeters doet wat ze kan om de nodige nuance aan te brengen aan haar docu 'Femme de la rue'. Toch blijft in berichtgeving het etiket 'seksist' stevig vastgenaaid in de kraag van de gestereotypeerde 'werkloze rondhangallochtoon'. Het in de docu aan de kaak gestelde seksisme vertaalt zich bovendien tot nog toe uitsluitend in een repressieve politieke vuist.

Burgemeesters van Vlaamse dorpen verkondigen graag op tv en in kranten dat GAS-boetes een einde zullen stellen aan de straatplaag waar zoveel vrouwen mee geconfronteerd worden; ter bescherming van onze vrouwen, dochters, zusters en moeders. Daarmee lijkt de kous af te zijn.

Bart Somers in Terzake: "We moeten hier een harde vuist tegen maken en nultolerantie tegen voeren".

Ogen dicht en GAS geven

Deze beleidsmatige repliek mag dan wel een godsgeschenk zijn voor sommige politici in pro-verkiezingskomkommertijd, de effectiviteit ervan roept vragen op.
 

Vooreerst kan de vraag gesteld worden naar de doeltreffendheid van de maatregel binnen zijn eigen beperkte kader. Wat is een 'seksistische commentaar'? Hoe zal die precies beboet worden? Loopt elke vrouw vanaf nu met een bandrecorder of camera over straat, worden massaal lokagentes ingezet (wat bv. in Mechelen reeds gebeurt), of worden overtreders gevraagd hun beledigingen in het bijzijn van meneer de agent te herhalen? Enkele daders zullen een boete oplopen, zeker. Of dit een gepaste aanpak is om het symptomatisch gedrag te doen ophouden én of vrouwen zich op deze manier veiliger voelen op straat, is zeer de vraag. Daarnaast is ook duidelijk dat agenten niet in villabuurten zullen patrouilleren. Statistieken gaan zo de stereotypering opnieuw versterken, en de verrechtsing van de maatschappij verder in de hand werken. Erg emancipatorisch is het ook niet, een 'feministische' maatregel top-down op te leggen zonder overleg met vrouwenbewegingen die al ettelijke tijd dit thema op de agenda hebben staan en over heel wat kennis beschikken.

Centrefold: Persoonlijke Verhalen rond Schaamlip Correcties

Schaamlip correcties, design vagina's, borstvergrotingen, botox, en allerlei andere vormen van plastische chirurgie. Het is een opkomend fenomeen onder Westerse blanke, middenklasse vrouwen dat door heel wat onderzoekers en opiniemakers binnen verschillende kaders en aan de hand van velerlei discoursen is besproken. Vooral het medisch en psychologisch discourse wordt in de media veel gehoord, waarbij de vraag naar het fysiek en psychisch welzijn van de inviduele vrouw centraal staat. Feministische kritieken richten hun pijlen op de bredere context van de opkomende vraag naar plastishe chirugie, en stellen daarbij vragen rond de rol van heersende schoonheidsidealen, de beauty industry, structurele ongelijkheid tussen mannen en vrouwen op vlak van prive en maatschappij, en het veel voorkomende idee van de overbodigheid van het feminisme. Ook stellen zij vragen naar hoe binnen deze context de emancipatie van vrouwen in veelvoud in te vullen en hoe het idee van de autonome vrije wil te bezien. 

Wat naar mijn weten minder vaak naar voren komt, zijn de persoonlijke en intieme verhalen van vrouwen die kiezen voor plastische chirurgie. Hun levensloop, motivaties en afwegingen blijven vaak uit beeld. Het is een moeilijk bespreekbaar onderwerp wanneer het gaat om persoonlijke belevenissen, zeker wanneer het chirurgische ingrepen rond de vagina betreft. 

De Britse filmmaakster Ellie Land maakte de animatie documentaire 'Centrefold', waarin ze drie vrouwen aan het woord laat over hoe zij kwamen tot chirurgische schaamlipcorrecties. De documentaire heeft mij enorm geboeid. Land toont indringende persoonlijke verhalen die op hun eigen manier allemaal draaien rond emotionele - en soms fysieke - pijn, onzekerheid en verdriet. Alle drie de getuigenissen verhouden zich op ambigue wijze tot de bredere context van schoonheidsidealen en de beauty industry. Andere vormen van ongelijkheid komen minder aan bod, maar wellicht is het eerder aan de kijker om deze reflectie te maken. De documentaire stelt heel wat aannames rond het thema op losse schroeven en zet geen zwart-wit hokjes op: geen van de vrouwen kan eenzijdig worden bezien als ofwel het toonbeeld van de vrijgevochten vrouw, ofwel als slachtoffer van patriarchale structuren. De drie verhalen tonen hoe de vrouwen individueel een eigen weg uitstippelen en onderhandelen tussen (tegenstrijdige) verlangens, verwachtingen en visies, dit alles ingebed in een breder cultureel en maatschappelijk landschap.  Land stelt een kritische open vraag rond haar thematiek, en laat het daarbij over aan kijkers om nieuwe perspectieven, ideeen en antwoorden aan te dragen:

"Is labiaplasty anti female or an empowering choice? You decide."

De documentaire toont dat schaamlipcorrecties alledaagse vrouwen betreft, vrouwen zoals jij en ik, en niet (enkel) buitengewone of extreme types. Wat beweegt nu jonge, gezonde vrouwen om hun schaamlippen te laten 'corrigeren'? Wat zijn de overeenkomsten tussen vrouwen wanneer het deze thematiek aangaat? Zijn er momenten waarop we de persoonlijke verhalen herkennen, ook al zet uiteindelijk niet een ieder van ons de stap in de richting van chirurgie? Wat kunnen herkenningspunten ons vertellen over een feministische politiek ten aanzien van de thematiek? Dit zijn vragen die bij mij opkwamen voor en tijdens het bekijken van de film. Ik ga hierover graag in discussie.  

Voor wie de korte documentaire wil bekijken, zie de website:

http://www.thecentrefoldproject.org/

Sex Slaves

Bovenstaande documentaire maakt deel uit van de Al Jazeera-reeks ‘Slavery: a 21st Century Evil’. In ‘Sex Slaves’ doet journalist Rageh Omaar onderzoek naar de transportatie van vrouwen uit Moldova naar onder meer de befaamde red light districts van Amsterdam. Toen Nederland in 2000 besloot prostitutie te legaliseren, werd als een van de hoofdargumenten het welzijn van de prostituees aangevoerd: door strenge regels en controles zouden de werkomstandigheden verbeteren, en zou men de strijd kunnen aangaan met mensensmokkelarij. Deze beslissing was onderwerp van een hevige controverse, die tot vandaag blijft voortduren.

Een van de vragen die we ons zouden kunnen stellen, is of de legalisering van prostitutie in Nederland ook daadwerkelijk heeft bijgedragen aan het elimineren van de talrijke problemen die voordien opdoken in de context van prostitutie. In deze documentaire wordt John R. Miller - een felle tegenstander van de legalisering van prostitutie - aan het woord gelaten. Hij meent dat het Nederlandse systeem deel uitmaakt van de oorzaak van de massale groei van de internationale handel in seksslaven, en zeker en vast geen deel van de oplossing vormt. Hij staat allerminst alleen met deze opvatting: het lijkt erop dat veel van het onderzoek dat gedaan wordt naar het verband tussen de legalisering van prostitutie en criminele activiteiten als seksslavernij in dezelfde richting wijst (zie onder meer het artikel van Marjolein Van Bavel hierover, 'Tijd voor nieuw perspectief op prostitutie?' in DeWereldMorgen)

Het antwoord van gewichthefster Zoe Smith op seksistische Twitter-commentaren

Op zondag 22 juli werd op de BBC de documentaire ‘Girl Power: Going For Gold’ uitgezonden, waarin drie Britse gewichthefsters - Zoe Smith, Hannah Powell en Helen Jewell - gevolgd worden bij hun voorbereidingen voor de Olympische Spelen. Na afloop van de uitzending werden deze drie vrouwen op Twitter geconfronteerd met een hele reeks seksistische commentaren, waarbij de kern van de meeste berichten bestond uit de gedachte dat vrouwen die aan gewichtheffen doen – en die dus zowel over een fenomenale kracht, als over indrukwekkende spierbundels beschikken - hun ‘vrouwelijkheid’ en aantrekkingskracht kwijtspelen.  De achttienjarige Zoe Smith, die enkele dagen geleden op de Olympische Spelen het Britse ‘clean and jerk’-record brak, diende hen via haar blog van repliek:

“As Hannah pointed out earlier, we don’t lift weights in order to look hot, especially for the likes of men like that. What makes them think that we even WANT them to find us attractive? If you do, thanks very much, we’re flattered. But if you don’t, why do you really need to voice this opinion in the first place, and what makes you think we actually give a toss that you, personally, do not find us attractive? What do you want us to do? Shall we stop weightlifting, amend our diet in order to completely get rid of our ‘manly’ muscles, and become housewives in the sheer hope that one day you will look more favourably upon us and we might actually have a shot with you?! Cause you are clearly the kindest, most attractive type of man to grace the earth with your presence.

Oh but wait, you aren’t. This may be shocking to you, but we actually would rather be attractive to people who aren’t closed-minded and ignorant. Crazy, eh?! We, as any women with an ounce of self-confidence would, prefer our men to be confident enough in themselves to not feel emasculated by the fact that we aren’t weak and feeble.
And here’s some food for thought – maybe you should broaden your criteria for what you consider ‘attractive’ anyway, because these perfect, feminine women you speak of probably have no interest in you either.”

Voor de hele blogpost, klik hier. Wie de documentaire wil bekijken: op 9 augustus om 15u vindt op BBC three een heruitzending plaats.

Over de stereotypische portretering van mannelijkheid in Disney-films

Een youtube-filmpje over het traditionele beeld van mannelijkheid dat doorheen de films van Disney aan de kijkers gepresenteerd wordt. Op treffende wijze wordt hier duidelijk gemaakt dat geen enkel cultureel product ‘onschuldig’ is wat betreft de invloed op de vorming van stereotypische denkbeelden.

Feministisch Kruispuntdenken, Witheid en een Feminisme voor de Toekomst.

Sinds het vroege begin van vrouwenstudies – later vaak omgedoopt tot genderstudies – hebben vrouwen van minderheden opgroepen tot het ontwikkelen van meer inclusieve modellen die de complexiteit van de sociale realiteit en van hun ervaringen in acht nemen. De Afro-Amerikaanse advocate Kimberle Crenshaw was de eerste die met de term intersectionality kwam. In het Nederlands wordt deze term vaak vertaald met ‘kruispunt’ en ‘kruispuntdenken’. Crenshaw doelde op het vormen van een theoretisch perspectief dat aandacht heeft voor sociale kruispunten. Zij deed dat door te erkennen dat zwarte vrouwen in de V.S. tegelijkertijd verschillende posities opnemen binnen structuren van racistische en seksistische onderdrukking. Zwarte vrouwen krijgen immers te maken met discriminaties op basis van hun raciale identiteit, maar ook op basis van hun vrouw-zijn. Ze staan dus, in de termen van Crenshaw, op het kruispunt van racisme en seksisme (1989).




In Nederlandse academie legt Gloria Wekker continu de aandacht op het kruispuntdenken. Zij suggereert om de werkingen van gender en etniciteit consequent te bekijken en te onderzoeken wat betreft de manier waarop dat zij op elkaar inwerken. Ze stelt dat een solide theoretisch raamwerk, dat poogt de sociale realiteit te vatten, rekening moet houden met de gelijktijdige werking van gender, etniciteit, klasse en seksualiteit. Gender en etniciteit is voor haar de meest relevante combinatie die diepgaande analyse behoeft. Gender en etniciteit functioneren op het niveau van structuren, praktijken en processen, die de realiteit zoals wij die kennen diepgaand structureren. Ofwel, gender en etniciteit geven betekenis aan de realiteit op het persoonlijke, symbolische en maatschappelijke niveau (2002). Zo kunnen we individuele ervaringen en trajecten, media en beeldvorming, maar ook de werking van overheid, bedrijven en organisaties kritisch tegen het licht houden met een analytische focus op gender en etniciteit.