Temple Grandin

 

Bovenstaande fragmenten komen uit de film die gemaakt werd over het leven van Temple Grandin. Op jonge leeftijd werd Temple gediagnosticeerd met autisme, in een tijd waarin de aanbevolen ‘behandeling’ bestond uit institutionalisering. Door de intensieve begeleiding die haar moeder op poten zette in de hoop haar dochter uit haar isolement te halen, leerde Temple tegen alle verwachtingen in spreken, en was ze in staat regulier onderwijs te volgen. Temple ontwikkelde een diepe passie voor wetenschap, technologie en dieren. Op dit moment is ze professor aan de Colorady State University, en een veelgevraagd expert inzake autisme en dierengedrag. Daarnaast staat ze bekend voor haar voortdurende pleidooi voor een meer humane behandeling van het vee in slachthuizen.

Wat is nu de relevantie van deze biografische film voor een feministische blog? Om te beginnen geeft deze verfilming inzicht in de strijd die vrouwen hebben moeten voeren om een voet tussen de deur te krijgen in traditioneel mannelijke vakgebieden, zoals slachthuizen. Enkele voorbeelden: als onderzoeksstudente werd Grandin de toegang tot de ranch waar ze observaties wilde verrichten geweigerd (‘women not allowed’), en gaan de reacties van de mannen aldaar van ridiculisering en seksistische opmerkingen tot extreem pestgedrag (denk aan de scène met de stierentestikels op Grandin’s auto). Haar doorzettingsvermogen inspireert en roept bewondering op, temeer daar zij naast discriminatie op basis van geslacht ook te kampen heeft met hindernissen ten gevolge van haar autisme.

Temple Grandin fungeert daarnaast als potentieel rolmodel voor de vele vrouwen die net als zij niet passen binnen het beeld van de stereotypische vrouw. Met uitzondering van haar buitengewone affectie voor dieren, stroken bijzonder weinig van Grandin’s interesses met het beeld dat indertijd heerste van een 'échte' vrouw. Sociale relaties zijn allesbehalve Grandin’s prioriteit, ze heeft geen behoefte aan een liefdesrelatie of aan moederschap, is amper geïnteresseerd in haar uiterlijke verschijning, en verveelt zich dood bij het bekijken van films waar romantiek of emotionaliteit in voorkomt (science fiction is meer haar ding). Er zijn talloze meisjes en jonge vrouwen die heel wat gemeen hebben met Grandin, met name wat betreft de passie voor technologie en wetenschap, en vaak ook het relatieve gebrek aan interesse in sociale contacten. De mannelijke geeks en nerds worden doorgaans getolereerd (‘jongens hebben nu eenmaal minder sociale vaardigheden dan meisjes,' denkt men dan), maar de vrouwen in kwestie worden maar al te vaak bekeken als waren ze buitenaardse wezens. Tot de tijd waarin de heersende verwachtingen over vrouwelijkheid vervaagd zullen zijn, en ook meisjes zonder vreemde blikken het geekdom kunnen omarmen, zijn het onder meer biografische verhalen als dat van Temple Grandin die hen de zo broodnodige alternatieven voor het traditionele vrouwbeeld tonen.   

Hier kan de hele film bekeken worden (lage kwaliteit).

Relatiepolitiek III – een zaak voor feministen

In onze huidige multiculturele context zijn gemengde relaties – ofwel romantische verbintenissen tussen individuen van verschillende etnische, culturele en/of religieuze achtergronden – op te vatten als een interessante vorm van relatiepolitiek. Het gaat immers om koppels die dwars tegen heersende discoursen rond de onoverbrugbare verschillen tussen religies en culturen ingaan. Het gaat om mensen die op creatieve wijze manieren vinden om verschillen – uit liefde – te overbruggen. Over het thema is op vlak van onderzoek al veel gedaan en geschreven. Gemengde relaties zijn wat betreft allerlei aspecten en vraagstellingen bediscussieerd. Zo heeft men de hypothese dat gemengde huwelijken de integratie van minderheden bevorderen, uitgedragen, maar ook geproblematiseerd en nader onderzocht. Ook is men in onderzoek ervan uitgegaan dat de kinderen uit gemengde huwelijken per definitie problemen ervaren wat betreft de vorming van een duidelijke persoonlijke culturele dan wel religieuze identiteit. Interessanter is het onderzoek dat poogt na te gaan hoe nieuwe cultureelreligieuze praktijken en identiteiten vorm krijgen binnen gemengde relaties, zonder dit bij voorbaat als een probleem of moeilijkheid te beschouwen. Zelf ben ik geboeid geraakt door het boek Gemengde Huwelijken, Gemengde Gevoelens van Dienke Hondius.

Eef, Ellen en Jasmina

 

Wie zijn Eef, Ellen en Jasmina? Dat is de vraag die ik me enkele weken geleden stel wanneer ik voor het eerst de nieuwe lichting affiches van de verkeerscampagne Go For Zero langs de Belgische wegen zie hangen. Wie een lukrake snelweg in Vlaanderen aandoet, wordt immers al snel geconfronteerd met de onverbiddelijke mening van deze drie vrouwen wanneer het op hardrijden aankomt. “Te snel rijden is een afknapper”, zo luidt het verdict van Ellen (31) op één affiche, terwijl Jasmina (23) dan weer meent dat hardrijders volwassen kleuters zijn. Ook Eef (22) maakt een duidelijk statement: “Door te snel te rijden bewijs je niks.”

Elles Tournent - Dames Draaien

 

Nog maar één keer heeft een vrouw de Oscar voor beste filmregisseur gewonnen, en op de meeste filmfestivals worden onproportioneel weinig films van vrouwen getoond (en zelden bekroond). In tegenstelling tot enkele decennia geleden, is dit vandaag de dag niet te wijten aan een tekort aan vrouwelijke regisseurs: bijna de helft van de afgestudeerden in de audiovisuele kunsten bestaan uit vrouwen. Er zijn talloze oorzaken te noemen voor bovengenoemde situaties, waaronder het seksistische klimaat binnen de filmwereld, en het relatieve gebrek aan rolmodellen voor jonge vrouwen. Daarnaast liggen de budgetten die aan filmprojecten toegekend worden gemiddeld veel lager voor vrouwen dan voor mannen (wat doorgaans een niet te onderschatten invloed heeft op de kwaliteit), mede dankzij het vooroordeel dat ‘vrouwenfilms’ geen breed publiek zouden kunnen aanspreken, en zodoende te weinig geld in het laatje zouden brengen. (zie o.a. 'Dames Draaien in Cijfers')

Wereldwijd zijn talloze initiatieven aan de gang om dergelijke ongelijkheden aan te kaarten, en films van vrouwelijke regisseurs in de schijnwerpers te zetten. Eén daarvan is Elles Tournent - Dames Draaien, een feministisch filmfestival dat binnen een dikke week toe is aan haar vijfde editie. Van 20 tot en met 23 september kan je in de Botanique in Brussel terecht voor een interessant aanbod aan films en documentaires van zowel Belgische als internationale regisseuses. Een kleine greep uit het aanbod: ‘Audre Lorde - The Berlin years 1984 to 1992’ van Dagmar Schultz, ‘Sarabah’ van Maria Luisa Gambale & Gloria Bremer, ‘Women and the Egyptian Revolution' van An Van Raemdonck, en ‘Parler avec elles’ van Eva Houdová.

Voor vrouwen die als professionelen in de audiovisuele sector werken, vindt op 20 september de Reflexion & Action Day 'Women behind the Camera in Europe' plaats, waarbij aandacht besteedt wordt aan de ongelijke positie van vrouwen in de Europese filmwereld, en stragieën uitgedacht zullen worden om verandering te kunnen bewerkstellingen.

Allen daarheen!